ประเพณีการตีไก่

ประเพณีการตีไก่ หรือการชนไก่หมายถึง การเอาไก่มาตีหรือต่อสู้กันเป็นการละเล่น เพื่อให้เกิดความสนุกสนานตามประเพณี หรือวันหยุดนักขัตฤกษ์ของไทยแต่โบราณ

มีหลักฐานในประวัติศาสตร์ รัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ขณะถูกนำไปอยู่ ณ กรุงหงสาวดีที่เคยท้าชนไก่เอาบ้านเมือง เมื่อถูกพระมหาอุปราชาสบประมาทว่าเป็นไก่เชลยมาแล้ว

อุปกรณ์

1. สังเวียนสำหรับการตีไก่ โดยทำเป็นวงกลม ใช้เสวียนมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 เมตร

2. อัฒจันทร์สำหรับคนดูโดยรอบสูงประมาณ 3-4 ชั้น

3. ขวดโหล สำหรับใส่น้ำและกะลาเล็ก ๆ ตัดผ่าครึ่งเจาะรูเท่ารูเข็ม เพื่อให้น้ำไหลเข้าจนกะลาจม แต่ละครั้งจะเรียกว่าอัน หรือ ยก ซึ่งกำหนดให้การตีไก่ทั้งหมด 12 อัน เมื่อหมดเวลา แต่ละอันจะมีคนคุมอันทำหน้าที่ เคาะเกราะ ซึ่งทำด้วยไม้ไผ่บอกหมดอันหรือยก และนำไก่เข้ามาในสังเวียนเพื่อชนกันต่อไป ซึ่งถ้าเทียบเวลาในแต่ละอันจะประมาณ 11-15 นาที/อันหรือยก

วิธีการเล่น ก่อนจะลงมือตีไก่ จะต้องนำไก่มาเปรียบโดยเทียบความสูงต่ำ และชั่งน้ำหนักไก่ โดยวิธีใช้ฝ่ามือทั้งสองโอบรอบอกไก่ ใช้นิ้วหัวแม่มือสอดใต้ปีกให้ปลายนิ้วมือจดกัน หรือใกล้กันแล้วยกขึ้นเป็นชั่งน้ำหนัก จนเป็นที่ตกลงกันแล้ว จึงนำไก่เข้าสังเวียนเพื่อชนกันต่อไป หรืออาจใช้วิธีทดลองให้ไก่ชนกันก่อนก็ได้ เพื่อจะได้รู้ว่าไก่ทั้งคู่จะสู้กันหรือไม่ โดยจะเรียกการทดลองนี้ว่า อันทอด

กติกาการชนไก่ เจ้าของไก่แต่ละข้างจะเข้าไปในสังเวียนได้ข้างละ 1 คน หลังจากการทดลอง อันทอดผ่านไปแล้วไก่ชนฝ่ายใดไม่สู้ และร้องวิ่งหนีตลอดทั้งอันถือว่าแพ้ หรือฝ่ายใดเกิดบาดเจ็บถ้าตาบอดทั้งสองข้าง นายบ่อนจะต้องเข้ามาพิสูจน์ว่าตาบอดจริง ก็จะจับให้แพ้ทันทีแต่ถ้าหากว่าสู้กันครบ 12 อัน แต่ไม่มีผู้แพ้ ชนะ ก็ให้ถือว่าเสมอกันไป หรือจะใช้วิธีล่อหน้า จนไก่ฝ่ายใดไม่สู้ก็ได้

โอกาสหรือเวลาที่เล่น นิยมเล่นในงานนักขัตฤกษ์ เช่น วันสงกรานต์ วันขึ้นปีใหม่ เป็นต้น

สาระ การชนไก่ เป็นแบบฉบับอย่างหนึ่งของการต่อสู้ ที่มนุษย์นำมาดัดแปลง ให้เป็นลีลาท่าทางในการ ใช้เป็นเพลงอาวุธสำหรับ การต่อสู้กับศัตรู นอกเหนือจากการเล่น เพื่อความสนุกสนาน หรือเล่นเป็นการพนันตามที่กฎหมายกำหนดให้ เป็นการพนันตามพระราชบัญญัติการพนันรัตนโกสินทร์ 120 และพระราชบัญญัติการพนันพุทธศักราช 2475 นอกจากนั้นยังเป็นการ ส่งเสริมให้มีการเลี้ยงไก่ชนไว้เพื่อจำหน่าย ก่อให้เกิดรายได้เพิ่มขึ้น

ติดตามข่าวสารไก่ชนได้ที่ Kaichon888.co หรือไลน์แอด @cockfight888