แม่ไก่มีเดือย เหมือนกับไก่ตัวผู้เป็นลักษณะที่เศษเชื่อกันว่าหากใครมีแม่ไก่มีเดือยให้เก็บไว้ให้ดีเพราะเขาจะเป็นไก่ที่จ่ายลูกเก่งกว่าไก่ทั้วๆไป
คนเลี้ยงไก่ชน หลายๆท่าน ก็อาจจะได้ยินคำกล่าวที่มีมาตั้งแต่โบราณว่า แม่ไก่ที่มีเดือย จะเป็นแม่ไก่ที่มีความพิเศษกว่าแม่ไก่ ทั่ว ๆ ไป การที่เขามีเดือยเหมือนกันไก่ตัวผู้นั้น มันเป็นลักษณะที่พิเศษของเขา ซึ่งเชื่อกันว่าหากใครที่มีแม่ไก่ที่มีเดือย เหมือนตัวผู้แล้ว ให้เก็บไว้ให้ดี เพราะเขาจะเป็นไก่ที่จ่ายลูกเก่ง กว่าแม่ไก่ทั่ว ๆ ไปคำกล่าวนี้ก็ไม่ใช่เรื่องที่ผิด แต่ก็ไม่ได้ถูกไป ทั้งหมดเลยที่เดียว เป็นเพราะอะไรลองมาวิเคราะห์กัน
แม่ไก่ที่มีเดือย จะพบเจอกันได้น้อยมากนานๆจะเจอกันสักตัว การที่แม่ไก่มีเดือยนั้น อาจจะเป็นเพราะว่า เขาได้รับยีนส์ตัวผู้มาเยอะ ยีนส์นั้น จึงแสดงออกมาทางเดือย ของไก่ก็ได้ แต่การที่แม่ไก่สักตัวนั้น จะเป็นแม่ไก่ที่จ่ายลูกเก่งนั้น ตัวแม่ไก่เอง จะต้องมีคุณสมบัติหลายๆอย่างประกอบ แต่ก็ใช่ว่าแม่ไก่ทั่วไป จะจ่ายลูกไม่ดี แต่แม่ไก่ที่จะจ่ายลูกแล้วออกมาดี ออกมาเก่งนั้น นอกจากจะต้องนำไปเข้า กับไก่ชนพ่อพันธุ์ที่เก่งแล้ว ตัวแม่ไก่เองเขาก็จะต้องมีความเก่งในตัวเขาด้วย
ซึ่งความเก่งนั้น ก็จะต้องมาจากเหล่ากอที่ดี มาจากสายเลือดเหล่ากอที่เก่ง มีสายพ่อ หรือ สายแม่ที่เก่งมาก่อน มีตัวผู้คู่เกิดในคอกเดียวกัน เป็นไก่ที่เก่ง เมื่อเขามีความเก่งมากับสายเลือดแล้ว นำไปเข้ากับสายพ่อที่เก่งอีก ลูกที่ออกมา ก็ย่อมมีความเก่งเหมือนพ่อกับแม่ของเขาด้วย แต่ถ้าแม่ไก่ตัวนั้น เป็นไก่ที่มีเดือยเหมือนกับตัวผู้ก็จริง แต่เขามาจากเหล่ากอที่จิตใจ ไม่ค่อยดี ไม่ค่อยสู้ หรือเป็นไก่ที่ไม่เก่ง ออกอาวุธไม่เป็น พันธุกรรมเหล่านี้มันก็ย่อมส่งต่อไปถึงลูกไก่อย่างแน่นอน
เพราะลูก จะได้รับยีนส์ต่างๆจากแม่ มากกว่าจากพ่อ ถึงแม้พ่อไก่ชนจะเก่งขนาดไหน ลูกไก่ที่ออกมา ก็อาจจะไม่เก่งได้ หรือถ้าเก่งก็อาจจะไม่เท่า พ่อไก่ก็ได้ ถ้าแม่ไก่ไม่เก่งแล้ว ถึงแม่จะมีลักษณะพิเศษอะไรก็ตาม ก็จะไม่สามารถจ่ายลูกออกมาเก่งได้ แน่นอน ซึ่งความเชื่อนั้น ก็ไม่ใช่เรื่องผิด แต่ก็ต้องมองในส่วนของความเป็นจริงด้วย ในสมัยก่อน แม่ไก่ที่มีเดือยนั้น อาจจะเป็นไก่ที่เก่งอยู่แล้ว จึงทำให้เขาจ่ายลูกออกมาได้เก่ง จนเป็นที่มาของความเชื่อนี้
การที่แม่ไก่ชนมีเดือยแล้ว คนมองว่าเขาเก่ง ก็อาจจะเป็นเพราะ เวลาที่เขาตีกับตัวอื่นแล้ว เขาใช้เดือยทิ่มตัวอื่น ทำให้ตัวอื่นยอมแพ้ไป ก็เป็นได้ ซึ่งก็อาจจะไม่เกี่ยว กับว่าเขาจะต้องจ่ายลูกเก่งแน่นอน เพราะเราจะต้องมองปัจจัยหลาย ๆ อย่าง ที่เกี่ยวข้องมาประกอบกันด้วย สำหรับท่านไหน ที่มีแม่ไก่มีเดือยก็อาจจะมองเห็นต่างก็ไม่ว่ากันแล้วแต่ความเชื่อของแต่ละท่าน
ติดตามข่าวสารไก่ชนได้ที่ สืบสานไก่ชน หรือไลน์แอด @cockfight888
@cockfight888 
